Wielkimi krokami zbliża się Boże Narodzenie. Warto zapoznać się ze zwyczajami tych świąt, aby były magiczne i wyjątkowe. Boże Narodzenie to oczywiście choinka, wieczerza i opłatek. O jakich zwyczajach bożonarodzeniowych musimy jeszcze pamiętać?
Każdego roku obchodzimy święta Bożego Narodzenia według tego samego planu. Ubieramy choinkę, podczas Wigilii dzielimy się opłatkiem, a po wieczerzy idziemy na pasterkę. Dzieciaki oczekują pierwszej gwiazdki i prezentów pod choinką. Stół wigilijny zastawiamy dwunastoma potrawami. Przygotowania do tych niezwykłych świąt zaczynamy jednak dużo wcześniej. Sprzątamy dom, pieczemy pierniczki, kupujemy prezenty. Coroczny klimat świąt stwarza magiczną i ciepłą atmosferę wybaczania i miłości. Nadszedł czas, aby przypomnieć sobie najpiękniejsze tradycje bożonarodzeniowe.
Choinka
Zwyczaj umieszczania choinki w domach pochodzi z czasów pogańskich, szczególnie ludy germańskie wierzyły, że drzewka jodłowe chroniły przed chorobami i złymi duchami. Do Polski zwyczaj ten trafił w XVIII w. Przystrajanie choinki jest najprzyjemniejszą tradycją świąteczną dla dzieci. Światełka na choince symbolizują przyjście Chrystusa na świat, ozdoby oznaczają łaskę Bożą, a łańcuch jest symbolem węża-kusiciela. Zgodnie z tradycją choinkę powinno się ubierać 24 grudnia.
Wigilia
Zwyczaj wieczornego czuwania przy stole, czyli Wigilia powstał w VI w. W Polsce zaczęto ją obchodzić w XVIII w., a tradycją stała się dopiero w wieku XX. Jest to wieczór poprzedzający święto Bożego Narodzenia. W Polsce wieczerza wigilijna jest uroczystością w kręgu rodzinnym, jest wyrazem miłości i więzi. Posiłek zaczynamy od modlitwy i połamania się opłatkiem.
Sianko pod obrusem
W polskiej tradycji pod obrusem kładziemy sianko, które symbolizuje ubóstwo, w jakim narodził się Chrystus – szopkę i siano. Osoba, która wyciągnęła dłuższą słomkę, mogła liczyć na większą pomyślność w nadchodzącym roku.
Opłatek
Dzielenie się opłatkiem jest najważniejszym momentem wieczerzy wigilijnej. Zwyczaj ten zaczęto obchodzić w XVIII w., wtedy zaczęto dzielić się opłatkiem w bogatych mieszczańskich domach. Dzielenie się opłatkiem nawiązuje do Ostatniej Wieczerzy, do dzielenia się chlebem Jezusa z uczniami. Jest on symbolem miłości, przyjaźni i pojednania, a łamiąc się nim, składamy sobie życzenia.
Potrawy wigilijne
Na wieczerzę wigilijną zgodnie z polską tradycją powinniśmy przygotować 12 potraw, które symbolizują liczbę apostołów. Aby mieć zagwarantowane szczęście przez cały rok należy spróbować każdej potrawy. Najpopularniejsze potrawy wigilijne to: barszcz z uszkami, zupa grzybowa, ryby przygotowywane w różnej formie (karp smażony i w galarecie), kapusta z grzybami, kapusta z grochem, kompot z suszonych owoców, kutia. Zgodnie z polską tradycją potrawy powinny być postne, czyli bezmięsne.
Wolne miejsce przy stole
Przy wigilijnym stole nie może zabraknąć miejsca dla niezapowiedzianego gościa. Jest to symbol pamięci o bliskich, którzy nie mogli dotrzeć na wieczerzę wigilijną zza granicy lub zmarli. W Polsce ten zwyczaj stał się powszechny w XIX w.
Pierwsza gwiazdka
Wieczerzę rozpoczynano od momentu pojawienia się na niebie pierwszej gwiazdki. Było to nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej, która w Biblii oznaczała narodzenie Jezusa i wskazała Trzem Królom drogę od niego. Według tradycji dopiero zasiadamy do stołu i dzielimy się opłatkiem, gdy na niebie zabłyśnie pierwsza gwiazda.
Śpiewanie kolęd
Określenie kolęda pojawiło się w połowie XVI w. W kościele katolickim śpiewano je od pasterki do święta Trzech Króli, czyli 6 stycznia. W polskiej tradycji kolędujemy do 2 lutego. Jest to jedna z najprzyjemniejszych tradycji świąt Bożego Narodzenia. Najbardziej znane polskie kolędy to "Bóg się rodzi", "Dzisiaj w Betlejem" czy "Lulajże Jezuniu".
Szopka
Pierwsza szopka powstała w V w., kiedy przeniesiono żłobek Jezusa z Betlejem do Rzymu. Jest to miniaturowa makieta stajenki z małym Jezusem, Maryją, Józefem, a także Trzema Królami, pasterzami, aniołami i zwierzętami.
Pasterka
Jest to uroczysta msza na zakończenie wieczerzy wigilijnej, odprawiana o północy w kościołach. Jest ona symbolem przybycia pasterzy jako pierwszych do żłóbka narodzonego Jezusa i oddania mu hołdu. Pierwsze pasterki odprawiano w Betlejem i Jerozolimie. W Europie zaczęto je obchodzić w V w., w Polsce pojawiły się wraz z chrześcijaństwem.